بسیاری تصور می کنن که روستای صخره ای و جذاب کندوان، در دور و بر تونل معروف و طویلی با همین نام قرار داره.
در حالی که سومین روستای عجیب و صخره ای جهان، در دیار سرسبز و زیبای آذربایجان شرقی واقع شده و یکی از مقصدهای هیجان انگیز روستاگردی شش هزار ساله در ایرانه.
اگه در بهار ۹۶ قصد دیدار از مناطق کمتر شناخته شده ایران در شمال غربی رو داشتین، کندوان سرزمین پر افتخار و دیدنی آذربایجان رو به شما پیشنهاد می کنیم.
روستای کندوان یکی از زیباترین و منحصر به فرد ترین روستاهای تاریخی کشور و تنها روستای زنده صخره ای حساب می شه.
این داهات به دلیل ویژگی معماری صخره ای و بافت مخصوص اون در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده و محبوب تریپ ادوایزریا شده.
توده ها و گدازه های مذاب آتشفشانی، به وسیله باد، برف و باران درزمان هزاران سال متمادی بوجود اومده و به این فرم درآمده ان.
گزارش امروز گردشگری ما شما رو با ظرفیتای تاریخی و گردشگری این داهات آشنا می کنه.
این مکان در درگاهای گردشگری بسیاری محبوبه. دهاتی با مردمون خونگرم و مهمون نواز که قرن هاست در دل خونهایی فرو رفته در صخره های ماسه ای فشرده، روزگار می گذرونن. کندوان مثل روستای لی لی پوتیا و دیار سارال کردستانیا و مازیچال گیلانیا، نگینی پر رمز و رازه.
کندوان کجاس؟
کندوان، در دهستان سهند بخش مرکزی شهرستان اسکو واقع شده؛ جایی که نونای سنتی اش مثل نون سمنانیا، معروفیت خاص و عام بوده و عسل این دیار هم مشتریان بسیاری داره.
کندوان در دامنه سر سبز سلطان داغی و در هیجده کیلومتری جنوب اسکو قرار داره.
این مکان طبیعت فوق العاده ای به خصوص در ایام بهار و تابستون داره و در روزگاری که خیلی از نقاط کشور در سه ماهه دوم سال هوای خشک و داغی رو تجربه می کنن، این داهات مقصدی خنک با آب و هوایی مناسب هستش.
واسه سفر به این روستای عجیب، باید به سمت تبریز دیار اولینای ایران رفت. شما باید از اونجا به سمت اسکو و دامنه سهند حرکت کنین. بعد در جنوب شرقی تبریز، تابلوی خوش اومد گویی به کندوان رو مشاهده می کنین.
کوه سهند یکی از ۵ کوه آتشفشانی مهم ایران، در استان آذربایجان شرقی و جنوب روستای کندوان قرار داره که واسه علاقه مندان به کوهنوردی حرفه ای، مقصد با ارزشی هستش.
شاید همین فعالیتای آتشفشانی دلیل شده تا اینجور مناظر زیبایی ایجاد شن.
منطقه ییلاقی کندوان، مثل کندوی عسل بوده و همونطور که گفتیم، سوغات شیرینی این دیار عجیب هم عسل طبیعی کندوانه که رنگای مختلفی داره.
صعود به ارتفاعات
گذر در دیار کندوان، یکم تامل و صبوری می خواد. باید یواش یواش از پله های شیب دار این داهات بالا رفته و مراقب شیبای تند بود. واسه کسایی که مشکلات مفصلی دارن، سفر به کندوان پیشنهاد نمی شه.
در نیمه دوم سال با بارشای پاییزی و زمستونی، عبور در این منطقه کاری سخت حساب می شه.
به دلیل اینکه خونه های مخروطی و کله قندی شکل روی همدیگه به وجود اومده ان، تقریبا کنار هر خونه مغازه ای هست که اهالی تولیدات خود مثل شکلای جور واجور میوه‌های خشک، عسل، دوشاب، گردو شکلای جور واجور صنایع دستی رو به فروش می رسونن. مشاهده مغازهایی کوچیک با لوازم جور واجور واسه خرید، یکی از دیدنیای کندوان ایران هستش.
بعضی از اهالی بخشی از خونه خود رو واسه اقامت شبونه به گردشگران اجاره میدن.
معماری عجیب روستای ۶۰۰۰ ساله
کندوان معماری دهاتی کم نظیری نه فقط در ایران، بلکه در میان روستاهای جهان داره.
هرساله ده ها هزار گردشگر از سراسر ایران و جهان واسه تماشای این داهات راهی آذربایجان شرقی می شن.
خونهای مخروطی و دوکی شکل، از جمله مهم ترین خصوصیات معماری کندوان هستن.
هر دهاتی با نوع و ترکیب معماری خود، بخشی از سبک زندگی و دیدگاه مردمون اون دیار رو به تصویر میکشه. کندوان نمونه منحصر به فردی از چگونگی قرار گرفتن و زندگی جماعتای اولیه انسانی در دوره های بسیار دور بوده.
گفته شده یکی از دلایلی که معماری داهات به این شکل درآمده، حفاظت مردمون اون روزگار از حمله مغولان بوده.
در قرن هفتم هجری، واسه در امان موندن از حمله مغول به مناطق شمالی ایران، مردم به دشتهای مقابل روستای کندوان فعلی مهاجرت کرده و بعد از گذشت یه وقتی، کم کم با حفاری تونسته ان خونهای سنگی بسازن که آثار اون تا به امروز باقی مونده.
کندوان رو میشه یکی از آثار تاریخی و باستانی زنده ایران و جهان دونست که غارهای دستکن و خونهای کله قندی اش، ایرانگردان بسیاری رو عاشق و عاشق معماری اون می کنه.
جالبه بدونین که در دل تپه های این داهات، صدها آغل، انبار و اتاقک حفاری شده و وجود چشمه آب معدنی در کنار اونم دلیلی واسه پیشرفت منطقه هستش.
معماری صخره‌ای، نشون دهنده صحنه های مقابله و جنگ آدم با طبیعت و به خدمت گرفتن اون است. در معماری معمولی، مصالح ساختمانی مانند گچ، آهک و خشت، قوام اصلی بنا رو به وجود میارن، در حالی که در معماری صخره ای فضای مورد نظر درون توده سنگ رو می شه و سنگ کالبدی سفت در دور و بر این فضا ایجاد می کنه.
ساختار خونه کندوانیا
ساختار خونها و بافت اونا از زیباییای خاصی برخورداره که در کمتر نقطه ای از کشور تماشاگر اون هستیم.
مخروطایی که امروز سکونت گاه اهالی کندوان هستن، حاصل مخلوط شدن مواد آتشفشانی سهند با گل و لای حاصله از باران سیل آسا بوده و جنس اونا از نوع «اینمبریت» و «لاهار» است.
مواد مذابی که از دهانه آتشفشون سهند و دیگه آتشفشانا در طول هزاران سال بیرون پریده و روی هم جمع شده، پوسته ای از سنگ توف ایجاد کرده که در تشکیل این روستای جذاب موثر بوده.
عوامل طبیعی مانند برف و باد و باران این توده ها رو شکل دادن. با گذشت زمان تیکهای کم استواری کرانا فرو ریخته و قسمتای مقاوم باقی مونده ان. قسمت ورودی داهات بر اثر باد و بارانای فراوون آسیب دیده و قسمت انتهای داهات سالم مونده، چون وجود تپه های مرتفع از تخریب کرانا جلوگیری کردن.
خونهای کندوان در میان مخروطایی به ارتفاع تقریبی ۴۰ متر ساخته شدن که درون هر مخروط، خونهای دو تا چهار طبقه قرار داره.
خونهایی سنگی که اهالی به اونا «کران» یا «گیران» می گن.
مسجد، حموم، مدرسه، هتل و… از ابنیه ساخته شده در دل صخره ها هستن. شکل مخروطی این ساختمانا باعث می شه که طبقات جور واجور کرانا از داخل به هم راه نداشته باشن و راهیابی به اونا فقط از راه پلکان سنگی در خارج از بنا شدنیه. اهالی آشپزخانه رو به خاطر فضای کم خونها بیرون و در دامنه کوه ساخته ان تا دود تنور هم مزاحم ساکنین اون نشه.
نورگیر این منازل بیشتر در طبقات بالایی قرار داره و طبقات پایین نور خوبی ندارن. در هر فصلی که به کندوان سفر کنین، فرق دما رو در بیرون و داخل حس می کنین. هوای داخل کندوهای مسکونی در زمستون گرم و در تابستون خنکه.
رابطه طبقات بالایی کران ها با خارج، از راه پلکانای بسیار زیبایی که از بدنه خود کران تامین گشته صورت میگیره. در طبقه همکف معمولا اصطبل قرار گرفته و طبقات دوم و سوم و چهارم به عنوان سکونت گاه استفاده می شه.
در بعضی موارد از طبقه چهارم به عنوان انبار هم استفاده می شه.
آبریزها بیشتر در کنار معابر و در خارج از کرانا و محیط مسکونی قرار داشته و هر چند خونواده به طور مشترک دارای یه آبریز هستن.
آبریزها معموا دارای چند محل نشیمن و انباره هستن که این مسئله به شیب زمین بستگی داره.
به خاطر قطر و ضخامت زیاد کران ها، ایجاد نورگیر در طبقات پایین کار بسیار مشکلیه. جنس پنجره ها از چوب بوده و بیشتر به شکل شطرنجی و در اونا قطعات کوچیک شیشه تعبیه شده.
البته در خونهای تاریخی کندوان، اثری از شیشه ها و پنجره های رنگی ارسی دیده نمی شه.
آثار معماری صخره ای در بیشتر نقاط جهان به چشم می خورد و در بیشتر اونا حالا دیگه کسی زندگی نمی‌کنه، اما معماری صخره ای از نوع کندوان تنها تو یه منطقه دیگه ایجاد شده و اون دره زیبای گورمه در ترکیه س. وجود آب معدنی، خونه های منحصر به فرد، دره های سرسبز و خرم، آب و هوای مطبوع و لبنیات و عسل مرغوب کوهستان، تعداد کثیری گردشگر رو از نقاط دور و نزدیک به سمت این داهات میکشونه.
موزه مردم شناسی کندوان
یکی از جذابیتای سفر به نقاط جور واجور کشور، دیدار از موزه های مردم شناسیه که تقریبا در خیلی از مناطق کشور هست و محفلی واسه تماشای فرهنگا و سنتا و سبک زندگی اون دیار هستش.
در این روستای قشنگتر و کوچیک هم موزه مردم شناسی دیده میشه.
این موزه اتاقی صخره ایه که میشه در اون با آداب و رسوم و پوشش و سبک زندگی کندوانیا آشنا شد.
البته می تونین از فروشگاه اونم صنایع دستی کندوان رو بخرین.
هتل صخره ای کندوان
در کندوان هتلی هست که در سال ۱۳۸۵ گشایش شده و واسه سکونتای چند روزه، انتخاب خوبی میشه. این هتل هم در فهرست هتلای صخره ای جهان قرار داره.
بافت اتاقای هتل هم ساختار صخره ای خود رو حفظ کرده و لوازم خوبی در اونا قرار داده شده.
۴۰ کرانه یا اتاق در این هتل هست که واسه ایام بهار و تابستون لحظات فرح بخشی رو واسه گردشگران کندوان جفت و جور می کنن. شما می تونین واسه به دست آوردن جزییات بیشتر با شماره «۳۳۲۲۴۹۵۱» با پیش شماره ۰۴۱ تماس بگیرین.
مسجد کندوان
در این داهات، مسجد کوچیکی در دل صخره ها قرار گرفته. در میان جشنواره ای از مخروطای بزرگ و کوچیک، دو مسجد واسه عبادت اهالی و گردشگران در دسترس قرار دارن.
مسجد بزرگی که در کندوان قرار داره، در ۴ طبقه ساخته شده.
طبقه اول آغلی واسه حیوانات، طبقه دوم عبادتگاه مسلمانان و طبقه سوم هم وضعیت مسکونی داره.
در طبقه چهارم هم انبار مسجد قرار گرفته. انگار این روزا فقط از طبقه دوم عمارت استفاده می شه.
ورودی مسجد رو باید از پرچمی که بر پنجره اون نصب شده تشخیص داد. درب اونم چوبی بوده که امروز شکسته شده و در کنار صخره خلاص شده.
شما می تونین از راه یه پل چوبی (که از راه یه صخره مسکونی بزرگ به کوچه وصل می شه) به درب برسین و وارد مسجد شید.
داخل مسجد به دو قسمت زنونه و مردونه تقسیم شده و واسه استواری سقف، ستونی در وسط فضای مردونه قرار دادن. نور مسجد از پنجره چوبی کوچیکی که رو به جنوب قرار داره، تامین می شه.
دیواره های مسجد رو با گچ سفید کردن و دور تا دور اون جای شمع و چراغ و مهر دیده می شه.
در رَفا هم محلی واسه جفت و جور چای در نظر گرفته شده.
پیشنهادای کندوان گردی
روستای تاریخی کندوان با ساخت و سازای جدید، با تهدید جدی رو به رو شده که با امید به اینکه با همت سازمان میراث فرهنگی و سازمانای مردم نهاد حامی محیط زیست، اکوسیستم و معماری دید و بافت تاریخی این داهات بازم حفظ و تقویت شه.
طبق گزارش گردشگران نوروزی روستای کندوان، وجود تیرهای برقی و سیمای آویزون نمای نامطلوبی به چهره داهات بخشیده که با امید به اینکه هر چی سریع تر نظمی به اون داده شه.
حالا خوبیش اینه مغازه ها و خونهایی که در سالای گذشته بدون مجوز و به صورت امروزی ساخته شدن، برچیده شده و هر گونه تغییر و ساخت و سازی باید زیر نظر میراث فرهنگی و طبق اصول اسلیمی و سنتی باشه.
هرساله ده ها هزار گردشگر به این داهات میان و شک نداشته باشین سرویس دهی اطلاع رسانی چند زبانه می تونه سفر خوبی رو واسه گردشگران بین المللی به ارمغان آورد.
اگه عاشق داهات گردی بهاره هستین، کردستانیا، درکش خراسان شمالی، چشت خراسان جنوبی، تنگه براق فارسا، میلان آذربایجانیا و داماش گیلان رو در روزای باقیمونده از فصل زیبای بهار در نظر داشته باشین. در روزای آینده سفری به این مناطق قشنگتر داریم.
واسه سفر در هر نقطه از ایران و جهان، درگاهای زورق و پین تا پین، فرصتای رزرواسیون خوبی رو واسه شما جفت و جور می کنن.
اگه می خواین در جریان آخرین خبرهای گردشگری ایران و جهان باشین، دنیای سفر و آرزو سفر رو فراموش نکنین.
